Paragrafta Ana Düşünce Test Çöz

Celsius ölçeğine göre yapılmış sıradan bir termometre kadar ilkel bir aletin kullanılması bile bizi “bilim”in dünyasının içine sokar. Bu dünyada termik alıcıların, organizmanın ve ortam arasındaki karmaşık ilişkilerin yerini, bir nesneyle ortam arasındaki çok daha basit ilişkilere dayanan bir ölçme alır. Bir sıcaklık hakkında yargıda bulunmak, derecelendirilmiş bir skala üzerindeki cıva sütununda meydana gelen genleşmeyi ölçmektir.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Gençler, kendi beyinlerindeki yaratıcılık kutusuna ulaşamıyorlar. Onların sorunu bu. Her şey hazır pasta gibi önlerine geliyor. Ben o yüzden hep diyorum ki asistanlarıma: “Fotoğrafçı olduğunuz zaman 6 ay internetle ilişkinizi kesin. Sosyal medyaya bakmayın, kitap bakın, kitapçıya gidin. Çekim yapacaksanız referansı kendi beyninizde bulun! Sizin hayatınız bir hafıza hazinesi. Çocukluğunuz, gördüğünüz filmler, sizi etkileyen kokular, hepsi eğer yaratıcıysanız sizin için anahtar oluyorlar! Ben bunu yıllar sonra anladım.”
Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?

Dil, dünün insanlarından bugünün insanlarına, bugünün insanlarından yarının insanlarına devam edeceği için sürekli; toplumca oturtulmuş kurallar ve metotlar dizisi olduğu için sistemli; toplumun bütün bireyleri için geçerli olduğundan geneldir. İnsan var olmayı keşfetmek; bilgilerden, deneylerden, ulaşılan tekniklerden yararlanarak hayatını sürdürmek zorundadır. Bu nedenle öğrenme, öğretme işi de dile dayalıdır. Dil olmasaydı bilginin de hayata uygulanması yani teknik ortadan kalkardı. Burada dilin işlevi, insan başarıları arasında kesintisiz bağ kurmak olarak ortaya çıkıyor. Bu bağ, insanın başarılarının sürekli olmasını sağlar.
Bu parçada dil ile ilgili asıl vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Tarihte yer alan uygarlıkların çeşitliliğine rağmen bütün halkların tekniklere, inançlara, büyüsel ve dinsel törenlere, estetik etkinliklere sahip olmuş bulunmaları dikkate değerdir. İçerikleri bakımından değişik olmalarına karşın insan dehasının her yerde var olan bu ifadeleri, dinsel, teknik, sanatsal biçim altında; kültürün kaynağı olan evrensel insan doğasında bulduğunu göstermektedir.
Bu parçada özellikle aşağıdakilerden hangisi üzerinde durulmaktadır?

Asıl savaş, cephelerde değil, insanların iç dünyasındadır. İnsanın insana sevgisizce davranması gerçek cinayetleri oluşturur. Boyutları daha geniş cinayetlerin, büyük kıyımların temeli, günlük hatta anlık cinayetlerde aranmalıdır. Hoşgörüsüzlükler, kalp kırmalar, kabalıklar, anlayışsızlıklar, iftiralar, kem bakışlar... Yumruktan, silahtan, bombadan önce bu silahlarla yere serilir insan. O büyük savaşlar bunların toplamından başka nedir?
Bu parçada asıl olarak aşağıdakilerin hangisi üzerinde durulmuştur?

Dünyaya doğan insan, bir bütünden kopar bence. Meselâ biyolojik kök olarak annesinden kopar. O boşluktur sızlayan ilkin. Bir de ruhuna üflenen, ona can veren nefesten kopar. Mevlâna’nın Mesnevi’sindeki ney misali, asıl vatanından kopan kamış gibidir. Bundan dolayı dünya gurbetinde bütüne olan özlemle yanar durur. Sonra… Yaşamı boyunca birbirlerinin ruhunda ya da bedeninde açtığı gedikler/boşluklar var bir de insanların. Kimi sevgisini alıp gider, kimi umudunu, kimi arzusunu ötekinin… Boşluk, insanın yazgısıdır o hâlde. Ve emel gurbeti hiç bitmez!..
Bu parçada anlatılanları en iyi özetleyen yargı aşağıdakilerin hangisidir?

Sosyal-beşeri bilimler yavaş gelişmiştir. Çünkü bilimsel verilerle geleneksel değerler, yaygın inançlar ve töreler çoğu zaman birbirine ters düşmüştür. İnançlara uymayan bulgular, belgeler ve bilgiler kabul edilmemiş, hatta reddedilmiştir. Bu türden bilgilerle uğraşanlar, onları yayanlar ve kullananlar kovuşturmaya uğramıştır. Sürülenler, susturulanlar, inançları uğruna hayatlarını kaybedenler olmuştur. Orta Çağ tarihi bu tutuma örnek teşkil eden olaylarla doludur.
Bu parçada asıl olarak aşağıdakilerden hangisi üzerinde durulmuştur?

Makineler ve makine ürünlerinin insan yaşamına girmesi ile oluşan yeni kültür, yarattığı karmaşıklık ile insanın görme biçimini pek çok engelle karşı karşıya getirdi. Makineler çalışan ünitelerdir. Onları yalnız dış görünüşleri ile anlamaya çalışarak kavramak mümkün değildir. Onları görsel olarak algılamanın en yetkin biçimi, görünen fonksiyonel bağlantıların dinamik değerlerini anlamakla mümkün olur. İnsan yapısı bu araçlar, çağımızda hayatımızın her alanına girerek kültür varlığımızın yadsınmaz parçası hâline geldiler. Fiziksel varlıkları ile doğal çevremizde yaptıkları değişimin yanı sıra düşünmemiz, hissetmemiz ve tepkilerimiz bu mekanik kültürle şekillenmekte.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Çok kez mutluluk yönünden hayvanlara imrendiğimiz için üzüntülerimize üzüntü katıyoruz. Oysa mutluluk bakımından da olsa önce bir ayrılık var hayvanlarla aramızda. Köpek, insandan daha iyi koku alır; fil daha çok ağır kaldırır; at daha hızlı koşar; yılan daha güzel sürünür. Bütün bu tek tek yetiler belirli hayvan türlerine daha baştan içgüdüyle verilmiştir. İnsan için durum bambaşka ama. Bir insan başarısı olarak ortaya çıkar mutluluk.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Adını anımsamadığım bir Rus bilgini laboratuvara gelmekte geciken asistanını azarladığında asistanın “Efendim, bugün ülkemizde ihtilal oldu!” diye cevap vermesi unutulmaz bir olay değil midir? Gerçek bilim insanları, öncelikle üstlendikleri işi düşünürler. Yapıcı, üretici, yaratıcı olanlara gündelik politika önemsiz gelir; onlar güncel durumları değil, gelecek zamanları hazırlamakla görevli sayarlar kendilerini.
Bu parçada bilim insanıyla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?